میزان استفاده از فضای مجازی برای توسعه سواد ناچیز است
به گزارش شاه بلاگ، حالا میزان استفاده از فضای مجازی و شبکه های اجتماعی برای توسعه سواد افراد ناچیز است، البته استفاده مثبت هم وجود دارد.
خبرگزاری مهر -گروه دین و اندیشه-سامان سفالگر: تقریبا اغلب صاحب نظران سرشناس جهان اجماع نظر دارند که اینترنت و فضای مجازی و شبکه های اجتماعی، همه و همه انقلاب هایی جدی را در زندگی بشر بوجود آورده اند و در نوع خود تغییرات مهمی را در زندگی بشر به وجود آورده اند. تغییراتی که سبک زندگی انسان ها را به نحو قابل توجهی دستخوش تحول کرده اند و الگوهای فکری و گفتمانی و رفتاری خاصی را در زندگی بشر حاکم کرده اند. در این چهارچوب، بطور دقیق تر عده ای این سوال را مطرح می کنند که آیا فضای مجازی و شبکه های اجتماعی می توانند غلبه بر مشکل و چالش بی سوادی را به همراه داشته باشند یا خیر خود باعث گسترش بی سوادی می شوند؟ البته که مقصود از سواد در این سوال بر ابعاد مختلف این پدیده تاکید دارد و طیفی از مهارت ها و دانش مورد نیاز بشر در حوزه های متعدد جهت برخورداری از یک زندگی بهتر را یاد شده قرار می دهد. باید توجه داشت که عمده بحث و تحلیل ها در این رابطه ماهیت سیاه و سفید هم ندارند و درست هم همین است که مسئله نگاه حداکثری وجود نداشته باشد. ازاین رو، در گفتگو با نسیم احمدی به واکاوی چند علامت سوال مهم در ارتباط با این پرسش های فوق پرداختیم که بخش دوم آنرا می خوانید:
*آیا موافقید در وضعیت کنونی فضای مجازی و اینترنت و شبکه های اجتماعی بیشتر به توسعه بی سوادی کمک می کنند تا سواد؟
در نظریه این اهرم ها می توانند به توسعه سواد افراد در ابعاد مختلف آن کمک زیادی کنند اما در عمل بله صحبت شما درست است، با چالش های جدی رو به رو هستیم. این به معنای اینست که حالا میزان استفاده از فضای مجازی و شبکه های اجتماعی برای توسعه سواد افراد ناچیز است. البته استفاده مثبت هم وجود دارد با این وجود، حقیقت اینست که استفاده منفی از این فضاها هم کم نیستند و حتی همانطور که پیشتر هم گفتم با عنایت به شواهد و قرائن مختلف، تا حد زیادی نگران کننده هم است.
*مهمترین چالشی که در یک چنین فضایی امکان بروز و ظهور پیدا می کند چیست؟
متأسفانه در فضای مجازی هم شاهد مجرمان و تبهکاران هستیم. اشخاصی که در سطوح مختلف، استفاده از ابزار اینترنت را به اقدامی در جهت تحقق اهداف و منافع نامشروع خود تبدیل نموده اند و نوعی فرهنگ منفی را در این عرصه توسعه داده و ترویج می کنند. وقتی از تبهکاران در فضای مجازی صحبت می نماییم صرفا نباید افراد جانی و خطرناک و گروههای در رابطه با جرایم سازمان یافته به ذهن متبادر شود بلکه برعکس، بعضی از افراد در چارچوب اینفلوئنسر و یا سلبریتی و یا هر موجودیت دیگری هستند که آنها هم باعث انحراف در تفکر و رفتار انسان ها می شوند و به جای این که حدی از سواد و رشد و آگاهی را در آنها ایجاد کنند، بدتر باعث سقوط مردم و بخصوص نوجوانان و جوانان در حوزه های مذکور می شوند البته باز هم باید تصریح کرد که این گزاره مطلق نیست.
به بیان ساده تر، حالا در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی با وضعیتی رو به رو هستیم که گویی ضدارزش ها بیشتر از آن هایی که حامل ارزش ها هستند، از تفوق و برتری برخوردار می باشند. این همان نکته ای است که واقعاً نگران کننده است. شاید تاثیر عینی این مورد را بتوان در شکل گیری الگوهای خاصی از رفتار و گفتار و زندگی نسل جدید مشاهده کرد که بخش قابل توجهی از زندگی روزانه خویش را با اینترنت و فضای مجازی در ارتباط هستند. موضوعی که تابحال مسئله اصلی در صدها پژوهش و پژوهش بوده است.
*اصلی ترین خسارتِ فضای مجازی و شبکه های اجتماعی با محوریت مسئله سواد انسان ها در جهان کنونی چیست؟
پیش تر هم اشاره کردم هر پدیده ای ابعاد مثبت و منفی دارد با این وجود، اگر بخواهم به سوال شما پاسخ بدهم مایلم که کمی به موضع از منظر هویتی بنگرم. هویت یعنی آن چیزی که من هستم و منِ هویتی را از دیگران جدا می کند. وقتی عوامل القای هویت در محیط اینترنت و فضای مجازی و شبکه های اجتماعی، مؤلفه های مثبت هویتی را به افراد منتقل نکنند و در این رابطه نقشی مخرب داشته باشند، تردیدی نیست که ما با یک خسارت بزرگ رو به رو هستیم.
در این رابطه، شاهد اوج گیری هویت هایی خواهیم بود که نه تنها انسان ساز و انساندوست نیستند بیل که خود تهدید هستند. در واقع وقتی مؤلفه ها و اِلِمان های هویتی منتقل شده به افراد در فضای مجازی ماهیت مثبت نداشته باشند و برای افراد و خانواده ها و جامعه مخرب باشند، نه تنها سواد افراد رشد نخواهد کرد بلکه شاهد توسعه قابل توجه بی سوادی -همانطور که گفتم در حوزه ها و ابعاد مختلف آن- و خسارت های ناشی از آن در جامعه بشری خواهیم بود. موضوعی که حالا هم خیلی از محققان به نحوی حدی به آن توجه دارند و در دنیا یک سوژه داغ و مهم می باشد.
توجه داشته باشیم که حالا دغدغه ها در مورد اوج گیری ابعاد منفی در رابطه با فضای مجازی و شبکه های اجتماعی به مراتب بیشتر از ابعاد مثبت آنها است. همین مسئله نشان داده است که در مورد سوال ابتدایی شما در این گفتگو هم با عنایت به شواهد و قرائن زیادی که در جهان فعلی شاهد آن هستیم، بایستی مراقبتی جدی در مورد ابعاد منفی ماجرا و یا بهتر بگوییم تسهیل روند توسعه بی سوادی در ابعاد مختلف آن در جوامع بشری باشیم. این چالش به نحوی مناسب هدف قرار نخواهد گرفت مگر با کار فرهنگی و البته که کار فرهنگی هم فرآیندی زمانبر است. ازاین رو، اساساً در کلیت معادله مذکور ما با یک مسئله ساده مواجه نیستیم و باید آنرا به همان پیچیدگی و مهمی که هست مشاهده و ارزیابی نماییم.
منبع: شاه بلاگ
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب