فرصت های رصدی سیاره زهره در آسمان سال ۲۰۲۳
به گزارش شاه بلاگ، به نظر می آید سال جدید میلادی سالی استثنایی برای تماشای دومین سیاره نزدیک به خورشید یعنی سیاره زهره باشد.
به گزارش شاه بلاگ به نقل از ایسنا و به نقل از اسپیس، سیاره زهره یا ونوس که الان حدود دو ساعت بعد از غروب خورشید در آسمان جنوب غربی ماست، هم اکنون هر شب یک اجرای درخشان در آسمان دارد. این سیاره که در هنگام گرگ و میش غروب مشاهده می شود، با دوربین دوچشمی و حتی چشم غیرمسلح به صورت درخشان دیده می شود.
سیاره زهره برای کسانی که هفته به هفته این سیاره را با تلسکوپ رصد می کنند، همیشه درحال تغییر و جذاب است و الان می خواهیم نمایش های آن در آسمان شب در طول سال ۲۰۲۳ را مرور نماییم.
مقارنه نسبتاً نزدیک میان زهره و سیاره حلقه دار زحل در امروز یکشنبه ۲۲ ژانویه(۲ بهمن) اتفاق خواهد افتاد.
سپس در غروب اول مارس(۱۰ اسفند ۱۴۰۱)، زهره و مشتری یک میعادگاه آسمانی دیگر برگزار می کنند که طی آن تنها حدود یک و نیم درجه از هم فاصله دارند. آنها در کنار هم ظاهر می شوند و زهره در سمت راست مشتری می درخشد و زهره با قدر ظاهری منفی چهار تقریبا شش برابر روشن تر از همسایه زرد رنگ خود خواهد بود.
البته کمتر از یک هفته پیش از آن، یک هلال ماه ۲.۵ روزه یک مثلث متساوی الساقین باریک و قابل توجه را تشکیل می دهد که در آن مشتری و ماه تنها ۱.۵ درجه از هم فاصله دارند، در حالیکه زهره هفت درجه زیر هر دو قرار دارد.
تا دیروقت بیدار ماندن با زهره
در ۱۳ ژانویه(۲۳ دی ۱۴۰۱)، زهره حدود ۹۰ دقیقه بعد از غروب خورشید برای نخستین بار در سال ۲۰۲۳ درست بعد از پایان گرگ و میش عصرگاهی در یک آسمان کاملا تاریک غروب کرد. از آن به بعد، کسانی که شب به شب آنرا در طول هفته ها و ماه های بعدی تماشا می کنند، متوجه خواهند شد که درحال گشت و گذاری غیرعادی در آسمان عمیق شبانه است و در هفته سوم ماه مه(اوایل خرداد ۱۴۰۲) حدود سه ساعت و نیم پس از خورشید غروب می کند.
ادامه نمایش تا اوایل تابستان
در تاریخ ۲۱ مه(۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۲) اگر به دنبال زهره باشید، می بینید که در زیر ستارگان دوقلوی صورت فلکی جوزا معروف به سَرپیشین(Castor) و سَرپَسین(Pollux) می درخشد. در سمت چپ و بالای دوقلوهای جوزا هم مریخ می درخشد و در سمت راست پایین زهره، شاهد یک هلال ماه لاغر خواهید بود و در شب بعد، ماه به زهره نزدیک تر می شود.
زهره در تاریخ چهارم ژوئن(۱۴ خرداد ۱۴۰۲) به بزرگترین کشیدگی طول شرقی خود می رسد. سپس در زاویه ۴۵ درجه ای از خورشید با قدر ظاهری منفی ۴.۳ چشم نواز خواهد بود و تقریبا دو برابر روشن تر از آنچه حالا به نظر می آید، می شود.
کشیدگی(زاویهٔ کشیدگی) در اخترشناسی، فاصله ظاهری سیارات درونی نسبت به خورشید از نگاه ناظر زمینی یا به عبارتی برابر با زاویه جدایی یک سیاره درونی که مدارش درون مدار زمین است، با خورشید از ناظر زمینی بعنوان مرجع است. بیشترین زاویه کشیدگی سیاره درونی زمانی رخ می دهد که سیاره در مسیری از مدارش به دور خورشید باشد که با خط واصل زمین مماس است. وقتی سیاره ای به حداکثر کشیدگی می رسد، بیشترین فاصله زاویه ای و دوری بصری را از خورشید دارد و ازاین رو در بهترین موقعیت رصدی قرار دارد.
سیاره های زهره و عطارد نسبت به زمین دو سیاره درونی هستند که همیشه در اطراف خورشید(قبل یا پس از آن) رؤیت می شوند و به هیچ وجه نیمه شب یا در میانه آسمان رؤیت نمی شوند. زمانی که سیاره داخلی پس از غروب خورشید دیده می شود در کشیدگی شرقی(در شرق خورشید) و هنگامی که پیش از طلوع خورشید دیده می شود در کشیدگی غربی(در غرب خورشید) است.
درست بعد از غروب خورشید در ۲۱ ژوئن(۳۱ خرداد ۱۴۰۲) و در آستانه نخستین روز تابستان میتوان به سمت غرب-شمال غربی به هلال ماه زیبایی که در سمت چپ پایین آن توسط زهره همراهی می شود، خیره شد.
از حالا تا ژوئیه، رصد مکرر زهره با یک تلسکوپ کوچک، طیف کامل حالت ها و اندازه های دیسک آنرا نشان داده است. این سیاره هم اکنون یک صفحه غول پیکر کوچک و خیره کننده را نمایش می دهد که ۹۳ درصد نوردهی شده است و تا اواسط بهار برجستگی نوری آن به طرز محسوسی کمتر می شود.
در اوایل ماه ژوئن، زهره دو شقه می شود و اصطلاحا به دیکوتومی(dichotomy) یا دوگانگی می رسد و مانند یک نیمه ی ماه به نظر می آید. سپس برای بقیه فصل بهار تا اوایل تابستان، هلالی بزرگتر را در حالیکه نزدیک زمین می چرخد، نشان داده است.
دیکوتومی مبین ساختاری است که در آن که اجزا به دو بخش تقسیم می شوند. این دو بخش در مقابل یکدیگر و در عین حال تکمیل کننده یکدیگر هم هستند.
در واقع کسانی که از تلسکوپ استفاده می نمایند، متوجه خواهند شد که در حالیکه فاصله زمین و زهره درحال کاهش است، اندازه قدر ظاهری قرص زهره رشد خواهد نمود و اندازه کنونی آن تا ۲۷ مه(۶ خرداد ۱۴۰۲) دو برابر می شود.
سپس در ۱۶ ژوئیه(۲۵ تیر ۱۴۰۲) مجدداً اندازه آن و هلال بزرگ آن دو برابر می شود و به سادگی با دوربین های دوچشمی قابل تشخیص می باشد.
انتقال به آسمان های فجرگاهی
زمانی که زهره به اوج درخشندگی عالی خود با قدر ظاهری منفی ۴.۷ می رسد، در میانه راه بین بزرگترین کشیدگی و مقارنه با خورشید در ۷ ژوئیه(۱۶ تیر ۱۴۰۲) قرار دارد. زهره با این شکوه تنها ۲ ساعت بعد از طلوع خورشید طلوع می کند و اندکی پیش از پایان گرگ و میش عصرگاهی در شب، غروب می کند و تا پایان ماه ژوئیه تنها حدود ۲۵ دقیقه بعد از غروب خورشید غروب می کند.
اما نمایش زهره در اینجا تمام نمی گردد، چونکه اجرای آن باردیگر در اواسط ماه اوت(مرداد) شروع می شود، این دفعه در آسمان بامداد و با توالی معکوس، باردیگر در ۱۹ سپتامبر(۲۸ شهریور) به اوج درخشش خود می رسد و مانند یک فانوس دریایی در آسمان سپیده دم می درخشد.
در نهایت هم در تاریخ ۹ نوامبر(۱۸ آبان ۱۴۰۲) حتما ساعت زنگ دار خویش را تنظیم کنید و به مکانی با منظره ای بدون مانع و آسمانی صاف به سمت شرق-شمال شرقی بروید تا تماشایی ترین همنشینی زهره و ماه را در سال ۲۰۲۳ ببینید.
سرانجام در شب کریسمس زهره تقریبا ۳ ساعت پیش از خورشید طلوع می کند و مانند ستاره ای درخشان در شرق می درخشد.
در مجموع به نظر می آید سال جاری به واقعا سال زهره است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب